Trong thời đại số, việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và an toàn thiết bị là yếu tố sống còn. Hệ điều hành Windows dù phổ biến nhưng vẫn là mục tiêu của nhiều phần mềm độc hại và hacker. Vậy làm sao để thiết lập bảo mật hiệu quả cho máy tính chạy Windows? Hãy cùng tìm hiểu các bước chi tiết dưới đây để giữ an toàn cho thiết bị và dữ liệu của bạn.
Tại sao cần thiết lập bảo mật cho Windows?
Máy tính không được bảo mật đúng cách rất dễ trở thành mục tiêu của:
Virus, mã độc, ransomware
Hacker xâm nhập từ xa
Đánh cắp dữ liệu cá nhân, tài khoản ngân hàng
Truy cập trái phép vào hệ thống mạng nội bộ
Vì vậy, dù bạn sử dụng máy tính cá nhân, máy cơ quan hay laptop làm việc tại nhà, việc thiết lập bảo mật là không thể bỏ qua.
Các bước thiết lập bảo mật cơ bản cho máy tính Windows
Kích hoạt phần mềm diệt virus tích hợp
Windows 10 và Windows 11 đều đi kèm Windows Security (trước đây là Windows Defender), một phần mềm diệt virus mạnh mẽ và miễn phí.
Cách kích hoạt:
Vào Settings → Update & Security → Windows Security
Chọn Virus & threat protection → Manage settings
Bật tất cả các mục: Real-time protection, Cloud-delivered protection, Automatic sample submission
Ngoài ra, bạn cũng có thể cài thêm phần mềm diệt virus của bên thứ ba như Kaspersky, Bitdefender, Norton… nếu muốn mức bảo vệ cao hơn.
Bật tường lửa hệ thống (Windows Firewall)
Tường lửa giúp ngăn phần mềm độc hại truy cập mạng, hạn chế rò rỉ dữ liệu ra ngoài.
Cách bật:
Mở Control Panel → System and Security → Windows Defender Firewall
Chọn Turn Windows Defender Firewall on or off
Đảm bảo cả Private và Public networks đều được bật
Cập nhật hệ điều hành thường xuyên
Microsoft thường xuyên phát hành các bản vá lỗi bảo mật. Nếu bạn không cập nhật, máy tính sẽ trở thành “lỗ hổng mở”.
Cách kiểm tra:
Vào Settings → Windows Update
Nhấn Check for updates
Cài đặt tất cả các bản cập nhật đang chờ
Đừng bao giờ tắt chức năng cập nhật tự động, trừ khi bạn đang trong môi trường mạng đặc biệt cần kiểm soát cao.
Thiết lập mật khẩu mạnh cho tài khoản người dùng
Một trong những yếu tố quan trọng nhất trong bảo mật là mật khẩu:
Nên có ít nhất 12 ký tự
Bao gồm chữ hoa, chữ thường, số và ký tự đặc biệt
Không dùng ngày sinh, tên riêng hay chuỗi dễ đoán
Bạn có thể bật tính năng Windows Hello để sử dụng vân tay hoặc nhận diện khuôn mặt nếu máy hỗ trợ.
Cách đổi mật khẩu:
Vào Settings → Accounts → Sign-in options
Chọn Password → Change
Bật tính năng mã hóa ổ đĩa (BitLocker)
BitLocker giúp mã hóa toàn bộ dữ liệu trên ổ cứng, ngăn chặn kẻ xấu đọc dữ liệu nếu đánh cắp máy.
Cách bật:
Mở Control Panel → System and Security → BitLocker Drive Encryption
Chọn ổ đĩa cần mã hóa → Nhấn Turn on BitLocker
Thiết lập mật khẩu và lưu lại Recovery Key cẩn thận
Lưu ý: Tính năng này chỉ có trên phiên bản Windows Pro trở lên.
Thiết lập User Account Control (UAC)
User Account Control sẽ thông báo và yêu cầu quyền quản trị viên mỗi khi ứng dụng cố thay đổi cài đặt hệ thống. Điều này ngăn phần mềm độc hại hoạt động âm thầm.
Cách kiểm tra:
Gõ “UAC” vào thanh tìm kiếm
Kéo thanh trượt lên mức Always notify
Nhấn OK để lưu thay đổi
Các mẹo nâng cao để bảo mật Windows hiệu quả hơn
Không cài phần mềm không rõ nguồn gốc
Luôn tải phần mềm từ website chính thức hoặc Microsoft Store. Tránh các trang chia sẻ lậu, vì chúng thường đi kèm mã độc.
Chặn tự động chạy USB và ổ cứng ngoài
Thiết bị lưu trữ ngoài có thể chứa virus. Bạn có thể tắt tính năng AutoPlay để hạn chế nguy cơ lây nhiễm.
Cách tắt:
Vào Control Panel → AutoPlay
Bỏ chọn Use AutoPlay for all media and devices
Sử dụng trình quản lý mật khẩu
Tránh lưu mật khẩu trong trình duyệt hoặc ghi tay. Thay vào đó, hãy dùng phần mềm quản lý mật khẩu như:
Bitwarden
LastPass
KeePass
Các công cụ này giúp tạo và lưu mật khẩu mạnh, đồng bộ đa thiết bị, và được mã hóa an toàn.
Bật xác thực hai lớp (2FA) cho tài khoản Microsoft
Để tăng bảo mật cho tài khoản đăng nhập Windows, bạn nên bật xác thực hai lớp:
Truy cập: https://account.microsoft.com/security
Chọn Advanced security options
Bật Two-step verification
Mỗi lần đăng nhập sẽ yêu cầu mã xác thực từ điện thoại, giúp ngăn người khác truy cập trái phép.
Thiết lập chính sách khóa màn hình tự động
Để đề phòng trường hợp bạn rời máy và quên khóa, hãy thiết lập tự động khóa sau vài phút không hoạt động.
Cách thực hiện:
Vào Settings → Personalization → Lock screen → Screen timeout settings
Chọn thời gian chờ (5 hoặc 10 phút)
Bật yêu cầu mật khẩu khi mở lại máy
Khi nào nên tìm đến chuyên gia để hỗ trợ bảo mật máy tính?
Trong một số trường hợp phức tạp như:
Máy bị nhiễm virus nặng không thể xóa
Nghi ngờ bị hacker theo dõi từ xa
Ổ cứng bị mã hóa bởi ransomware
Cần thiết lập mạng bảo mật cho văn phòng
Lúc này, bạn nên tìm đến dịch vụ sửa máy tính để bàn uy tín để được kiểm tra và xử lý chuyên sâu. Việc nhờ kỹ thuật viên chuyên nghiệp không chỉ giúp bạn khôi phục lại thiết bị, mà còn đảm bảo dữ liệu và quyền riêng tư được bảo vệ tối đa.
Bảo mật máy tính Windows là điều bắt buộc trong thế giới số ngày nay. Chỉ cần vài bước thiết lập đơn giản như bật phần mềm bảo vệ, cập nhật hệ điều hành, tạo mật khẩu mạnh hay kích hoạt mã hóa ổ đĩa, bạn đã giúp thiết bị của mình tránh khỏi phần lớn rủi ro. Đừng chờ đến khi bị tấn công mới bắt đầu nghĩ đến bảo mật – hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ chính bạn.
Xem thêm:
Làm sao để nâng cấp ổ cứng cho máy tính để tăng dung lượng lưu trữ?
Máy tính của tôi không thể mở ứng dụng sau khi cài đặt, làm sao để kiểm tra?