Tính năng phát hiện khuôn mặt của camera CCTV và ảnh hưởng đến quyền riêng tư

Phát hiện khuôn mặt (face detection) là công nghệ xác định sự hiện diện của khuôn mặt trong một khung hình, còn nhận dạng khuôn mặt (face recognition) đi xa hơn khi xác định danh tính của người dựa trên dữ liệu đã lưu trữ.

Mục đích và ứng dụng

• Trong lĩnh vực an ninh, công nghệ này giúp phát hiện người lạ, theo dõi các đối tượng nghi vấn ở khu vực nhạy cảm như sân bay, ngân hàng, hoặc khu công nghiệp.

• Được dùng để kiểm soát ra vào thay cho thẻ từ hoặc vân tay trong văn phòng, trường học.

• Trong thương mại, công nghệ này được dùng để phân tích hành vi khách hàng, xác định độ tuổi, giới tính, cảm xúc, từ đó tối ưu trải nghiệm mua sắm.

• Hỗ trợ tìm kiếm người mất tích hoặc tội phạm bằng cách so sánh với cơ sở dữ liệu có sẵn.

Ảnh hưởng đến quyền riêng tư

Nguy cơ xâm phạm quyền riêng tư cá nhân

Dữ liệu khuôn mặt là một dạng thông tin sinh trắc học rất nhạy cảm. Nếu bị lộ hoặc sử dụng sai mục đích, người dùng không thể thay đổi khuôn mặt như thay đổi mật khẩu. Họ có thể bị giám sát mà không biết hoặc không đồng ý.

Sự mơ hồ trong thu thập và sử dụng dữ liệu

Người dân thường không rõ dữ liệu khuôn mặt của họ sẽ được lưu trữ bao lâu, chia sẻ cho ai, và có bị sử dụng cho mục đích khác ngoài an ninh hay không. Thiếu minh bạch khiến người dùng không thể kiểm soát dữ liệu cá nhân của mình.

Nguy cơ lạm dụng công nghệ

Hệ thống có thể bị dùng để theo dõi những cá nhân hoặc nhóm người cụ thể, như nhà báo, nhà hoạt động xã hội, dẫn đến nguy cơ vi phạm tự do cá nhân và quyền được ẩn danh trong không gian công cộng.

Thiên vị và sai lệch

Một số hệ thống nhận diện khuôn mặt hoạt động kém hiệu quả đối với người thuộc các chủng tộc, giới tính hoặc độ tuổi khác nhau. Điều này có thể dẫn đến nhận dạng sai người, gây ra hậu quả nghiêm trọng như bắt nhầm, hoặc phân biệt đối xử.

Cân bằng giữa an ninh và quyền riêng tư

Để công nghệ phục vụ đúng mục đích và không làm tổn hại đến quyền cá nhân, cần có các biện pháp cụ thể như:

• Cung cấp thông tin minh bạch về nơi có gắn camera nhận diện khuôn mặt

• Tuân thủ các quy định pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân

• Mã hóa và kiểm soát chặt chẽ việc truy cập dữ liệu khuôn mặt

• Chỉ thu thập khi thật sự cần thiết và không lưu trữ quá lâu

• Yêu cầu sự đồng ý rõ ràng nếu dữ liệu được sử dụng ngoài mục đích an ninh

Tính năng phát hiện khuôn mặt trên camera CCTV là một công cụ mạnh mẽ phục vụ an ninh và quản lý hiệu quả. Tuy nhiên, nếu thiếu kiểm soát và minh bạch, công nghệ này có thể đe dọa quyền riêng tư và tự do cá nhân. Vì vậy, cần xây dựng một khuôn khổ pháp lý rõ ràng và áp dụng các biện pháp kỹ thuật phù hợp để bảo vệ người dùng trong quá trình sử dụng công nghệ.

Xem thêm:

Ứng dụng camera CCTV trong việc giám sát các khu vực cấm.

Cách camera CCTV giúp theo dõi và đảm bảo an ninh trong các công ty vận tải.